KARPAL TÜNEL SENDROMU
Karpal kanal sendromu; median sinirin el bileğindeki geçtiği kanal içinde sıkışması sonucu oluşan hastalıktır. “Karpal kanal” denilen yapı, bilek seviyesinde yer alır ve üst kısmında kalın bir band şeklinde yapı ile örtülüdür. Bu kanalın içerisinde parmaklarımızın hareketini sağlayan tendonlar ile median sinir yer alır. Median sinir, esas olarak parmakların (baş, işaret, orta ve yüzük) hissetmesini ve parmakları bazı hareketleri yapmasını sağlar. Kanalı daraltan nedenler, median sinirin kanal içinde baskı altında kalması ile sinirin görevindeki bozulmalara neden olur.
Bu hastalık, ellerini fazla kullanarak ve zorlayarak iş yapanlarda daha sık görülür. Özellikle aynı el ve bilek hareketlerini sürekli tekrarlayan kişilerin hastalığıdır. Aşırı el işi yapan ev kadınları, daktilo ve bilgisayar kullanımı, müzik aleti çalanlar, ağır el aletleri ile çalışanlar (marangoz, bahçıvan), titreşimli el aletleri kullanan teknisyenler gibi mesleklerde görülme oranı yüksektir. Bunların dışında şeker, tiroit hastalıkları, romatoid artrit( eklem iltihabı), gut, aşırı şişmanlık gibi durumlar ile hamilelikte de sık görülebilir.
Karıncalanma veya uyuşukluk. Parmaklarınızda veya elinizde karıncalanma ve uyuşukluk yaşayabilirsiniz. Genellikle başparmak ve işaret parmağı, orta veya halka parmaklar etkilenir, ancak küçük parmağınızdan etkilenmez. Bazen bu parmaklarda elektrik çarpması gibi bir his vardır.
Bu hissi bileğinizden kolunuza doğru ilerleyebilir. Bu belirtiler genellikle direksiyon simidi, telefon veya gazete tutarken ortaya çıkar. Duygu seni uykudan uyandırabilir.Birçok insan semptomlarını hafifletmek için ellerini sallar. Uyuşma hissi zamanla değişebilir.Elinizde zayıflık ve nesneleri düşürme eğilimi yaşayabilirsiniz. Bu, elinizdeki uyuşukluk veya median sinir tarafından da kontrol edilen başparmağın sıkışma kaslarının zayıflığı olabilir.
Karpal tünel sendromu oluşumu ile ilişkili birçok faktör vardır. Doğrudan karpal tünel sendromuna yol açmasalar da, median sinir hasarı yapar veya arttırırlar.
Bunlar:
Anatomik faktörler. Bir el bileği kırığı veya çıkığı veya el bileğindeki küçük kemikleri deforme eden artrit, karpal tünel içindeki boşluğu değiştirebilir ve ortanca sinire baskı uygulayabilir.
Seks. Karpal tünel sendromu kadınlarda genellikle daha sık görülür. Bunun nedeni, karpal tünel alanının, kadınlarda erkeklerden daha küçük olmasıdır.
Diyabet gibi bazı kronik hastalıklar,
Enflamatuar koşullar. Romatoid artrit gibi iltihaplanma ile karakterize edilen hastalıklarObezite. Obez olmak,
Vücut sıvıları dengesindeki değişiklikler. Sıvının tutulması, karpal tünelin içindeki basıncı artırarak medyan siniri tahriş edebilir. Bu hamilelik ve menopoz sırasında sık görülür. Hamileliğe bağlı Karpal Tünel Sendromu genellikle hamilelik sonrası kendi kendine düzelir.
Diğer tıbbi durumlar Menopoz, obezite, tiroid bozuklukları ve böbrek yetmezliği gibi bazı durumlar karpal tünel sendromu yapabilir
İşyeri faktörleri. Titreşimli aletlerle veya bileğin uzun süreli veya tekrarlayan bir şekilde bükülmesini gerektiren bir montaj hattında çalışmanın, MEDİAN sinir üzerinde zararlı bir baskı yaratabileceği veya mevcut sinir hasarını kötüleştirmesi mümkündür.
Yeterli kanıt olmasada bilgisayar kullanımı karpal tünel sendromu için bir risk faktörü olarak değerlendirilmektedir.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN DURUMLAR
Bilgisyar tuşlarına yavaş basınız. Uzun süreli el yazısı için , büyük boy, ve serbest akışkan mürekkepli büyük bir kalem kullanın.Sık sık mola verin
Formunuza ve kilonuza dikkat edin.
Bileğinizi tamamen aşağı veya yukarı bükmekten kaçının.
Klavyenizi dirsek yüksekliğinde veya biraz daha düşük tutun.
Duruşunuzu düzeltin. Yanlış duruş omuzları öne doğru eğerek boynunuzu ve omuz kaslarınızı kısaltır ve boynunuzdaki sinirleri sıkar. Bu, bileklerinizi, parmaklarınızı ve ellerinizi etkileyebilir.
Bilgisayarınızın faresini değiştirin. Bilgisayarınızın faresinin rahat olduğundan ve bileğinizi zorlamadığından emin olun.
Ellerini sıcak tut. Soğuk bir ortamda çalışıyorsanız, el ağrılarını ve sertliğini geliştirme olasılığınız daha yüksektir. İş yerindeki sıcaklığı kontrol edemiyorsanız, ellerinizi ve bileklerinizi sıcak tutan parmaksız eldivenler takın.
TESHIS
Semptomların başlangıç tarihi.. Örneğin, ortanca sinir küçük parmağınızı beslemediği için , bu parmaktaki semptomlar karpal tünel sendromundan başka bir sorunu gösterebilir.
Karpal tünel sendromu belirtileri genellikle bir telefon ya da gazete tutarken, bir direksiyonu sıkarken veya gece uyanırken ortaya çıkar.
. Doktorunuz fizik muayene yapacak. Parmaklarınızdaki hissi ve elinizdeki kasların gücünü test edecek.
Bileği bükmek, sinire hafifçe vurmak veya sadece sinire basmak birçok insanda semptomları tetikleyebilir.
Röntgen: hekinminiz , artrit veya kırık gibi diğer bilek ağrısı nedenlerini dışlamak için etkilenen el bileğinin röntgenini önerebilir.
Elektromiyogram.(EMG) Bu test, kaslarda üretilen minik elektrik boşalmalarını ölçer. Bu test sırasında doktorunuz, kaslar kasıldığında ve dinlendiğinde elektriksel aktiviteyi değerlendirmek için spesifik kaslara ince iğne elektrot yerleştirir. Bu test kas hasarını tanımlayabilir
Sinir ileti çalışması.: Bir elektromiyografi varyasyonunda, cildinize iki elektrot bantlanır. Karpal tünelde elektriksel darbelerin yavaşlayıp yavaşlamadığını görmek için ortanca sinirden ufak bir akım geçirilir. Bu test hastalığınıuzı teşhis etmek ve diğer koşulları ekarte etmek için kullanılabilir.
Cerrahi olmayan terapi
Hastalığın erken teşhisi konulursa cerrahi olmayan yöntemler aşağıdakileri içeren karpal tünel sendromunun iyileştirilmesine yardımcı olabilir:
Bilek atelleri. Uyurken bileğinizi sabit tutan bir ateli, gece karıncalanma ve uyuşma semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Hamileyseniz, gece splintlenmesi iyi bir seçenek olabilir.
Steroidal olmayan antienflamatuar ilaçlar (NSAID'ler). İbuprofen (Advil) gibi NSAID'ler kısa vadede karpal tünel sendromundan gelen ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Kortikosteroidler. Doktorunuz, karpal tünelinize ağrıyı gidermek için kortizon gibi bir kortikosteroid enjekte edebilir.
Kortikosteroidler, iltihabı ve şişliği azaltır, bu da medyan sinir üzerindeki baskıyı hafifletir. Oral kortikosteroidler, karpal tünel sendromunun tedavisinde kortikosteroid enjeksiyonları kadar etkili değildir ve uyan etki edilmez.
Eğer karpal tünel sendromuna romatoid artrit veya başka bir enflamatuar artrit neden olmuşsa, artrit tedavisi karpal tünel sendromu semptomlarını azaltabilir. Ancak, bu kanıtlanmamıştır.
CERRAHİ
Eğer semptomlarınız şiddetli ise veya başka tedavilere cevap vermiyorsanız cerrahi uygun olabilir.
Karpal tünel cerrahisinin amacı median sinire bası yaparak ligament kesilerek basıncı azaltmaktır.
ÖNERİ
Yaşam tarzı ve ev ilaçları Bu adımlar geçici semptom rahatlama sağlayabilir: Ellerinizi kullanarak tekrarlayan faaliyetlerden kısa molalar verin. Aşırı kilolu veya obezseniz kilo verin. Bileklerinizi çevirin ve avuç içi ve parmaklarınızı gerin. Aspirin, ibuprofen (Advil, Motrin IB, diğerleri) veya naproksen sodyum (Aleve) gibi bir ağrı kesici alın. Geceleri sıkı olmayan, bilek ateli takın. Bu reçetesiz satılan ilaçları çoğu eczanede veya eczanede bulabilirsiniz. Elinizde uyumaktan kaçının.
Soru ve Görüş Paylaş